Hamilelik; fiziksel, ruhsal ve sosyal yönleriyle çeşitli değişimlerin yaşandığı sadece dokuz aylık değil, öncesi ve sonrasıyla çok daha uzun bir dönemi kapsayan önemli bir süreçtir. Bu süreçte anne adayının birinci aşamada yaşadığı fiziksel ve hormonal değişim, onu ilk olarak çeşitli ruhsal değişimlere sürükler. Hamileliğin 6 ila 10. haftalarında daha sık gözlenen bu değişiklikler, doğumun yaklaştığı son 4 haftaya kadar durgunluk gösterebilir. Ama her anne adayı bireysel ve özel olduğu için böyle bir genelleme çok da doğru bir sınırlama değildir. Bu bağlamda genel olarak gözlenen değişimler; duygu-durum değişimleri, alınganlıklar, huzursuzluklar, yetersiz hissetme, yorgunluk gibi fiziksel ve ruhsal belirtilerdir.
Hamilelik döneminde meydana gelen bir diğer değişim ise sosyal alanda olmaktadır. Rollerin değişmesiyle kadının ve ailenin hayatına “anne” “baba” “teyze” “anneanne” “dede” gibi farklı roller girer. Bu dönem yeni rolleri tanıma ve uyum süreciyle baş etme şeklinde ilerler. Öncelikle çekirdek ailedeki dinamikler değişmiş, eşlerin birbirine karşı sorumluluklarına yeni maddeler eklenmiştir. “Ailemize yeni bir birey geliyor.” haberi heyecanı ve mutluluğuyla birlikte tüm aile sistemini etkileyen önemli bir değişimin habercisi olmuştur. Bu dönemi bilinçli bir şekilde geçirmek; öncesi ve sonrasıyla bir bütün şeklinde değerlendirip profesyonel bir yardım almak öncelikle anne ve çocuğu için sonrasında da tüm aile sisteminin sağlıklı bir şekilde ilerleyebilmesi için önemli bir konudur.
Hamilelik danışmanlığı 3 dönem halinde incelenirse;
Hamilelik öncesi eşlerin aralarındaki iletişimi ve bağı gözden geçirmeleri, anne-baba rolüne ne derece hazır olduklarını sorgulamaları ve birçok boyutuyla bir bebeğin hayatlarında yaşatabileceği değişimi tanımaları konusunda yardımcı olur. Hamilelik sırasında anne adayının yaşadığı ruh değişimleri, hamileliğin eşler arası yarattığı iletişim sorunları, aile sistemlerinin değişmesi, ve bebek için ‘kritik dönem’ denilen anne karnında geçen süreyle başlayıp, yaşamın ilk 3 yılını kapsayan dönemin tanınması ve gerekli önlemlerin alınması konusunda danışmanlık verilir.
Hamilelik sonrası ise doğum travmalarının çözümü, anne bebek bağlanması, kaliteli zaman geçirme, iletişim problemleri ve doğum sonrası meydana gelebilecek depresyon ve psikozları çözümlemeye yönelik danışmanlık hizmetleri verilir.
Unutulmamalıdır ki hamilelik değişimleri; hemen hemen her anne adayının yaşadığı ve bütün aileleri etkileyen büyük ve önemli değişimlerdir. Bu dönemi kabul etmek ve bilgilenmek en önemli adımdır. Aile bireyleri olarak bu dönemde birbirinizle olan iletişiminizin güçlü yanlarını keşfetmek, bir bebeği tanımak ve onun hayatınıza katacağı dinamikleri bilmek birçok konuda sizin ve bebeğinizin hayatında büyük farklar yaratacaktır. Bu farkın sağlıklı bir şekilde ilerleyebilmesi için bir uzmandan destek almak en önemli adımlardan biridir.
Hamilelik danışmanlığı sürecin kontrolünü sağlayacak, bebeğinizin ve ailenizin ruh sağlığını korumaya yönelik faaliyetler sürdürecektir.
*Anne ve baba adaylarına öneriler:
– Eşinizle birlikte çıkacağınız minik yürüyüşler, egzersizler, babanın da fiziksel paylaşımlara eşlik etmesi eşler arasındaki iletişim bağını kuvvetlendirecek önemli etkinliklerdir.
-Anne adaylarının yapacağı kısa uykular, yoga, meditasyon, nefes çalışmaları gibi hem bedeni hem de zihni rahatlatıp, canlandıran yöntemler oldukça önemlidir. Anneler bu konuda desteklenmeli ve teşvik edilmelidir.
-Tüm aile sisteminin anne adayıyla kurduğu iletişimde hassas davranması bu özel durumu geçirmelerine yönelik destekleyici faaliyetlerde bulunması önemlidir.