EMDR ile Sınav Kaygısını Çalışmak
Son zamanlarda değişen eğitim sistemi ile birlikte öğrenciler her eğitim dönemlerinde ( ilkokul, ortaokul, lise ) sınava tabi tutulmaktadırlar. Daha iyi bir okul, daha kaliteli bir eğitim alabilmek adına ebeveynler çocukları için özel dersler aldırmakta, dershanelerin kapanmasıyla etüt merkezlerinden ders aldırmakta, çocuklar ise anne ve babalarının desteklerini boşa çıkarmamak adına daha çok sınava anlam yüklemektedirler. Özellikle evde konuşulan puan hesaplamaları, okul tercihleri, geleceğe yönelik statü kavramlarıyla birlikte çocuklar daha çok sınavla ilgili düşünmekte ve bu düşünce zamanla kaygı, endişe boyutuna dönüşmektedir.
Birçok ebeveyn, çocuğunun sınav kaygısını fark edememekte ya da çok geç fark edebilmektedir. Aile, çocuğunun;
- Kaliteli uyku alamadığını,
- Son zamanlarda aşırı kilo almış veya vermişse,
- En ufak duruma dahi sakin kalamıyorsa,
- Çocuğunun sinir krizleri her geçen gün daha artmış,
- Rutin okul sınavları ya da denemelerinin evvelinde sık tekrar eden fiziksel belirtilere (mide bulantısı, istifra etme, karın ve baş ağrıları gibi)
- Sınava yönelik endişeli konuşmalara maruz kaldığını gördüğü zaman “sınav kaygısını” akıllarına getirmektedirler.
Oysa çocuğun evde duyduğu konuşmalar, okulda istem dışı arkadaşları ile kıyasladığı puan sonuçları, kimi öğretmenin sınava dair yaptığı konuşmalar ve kişinin sınava yönelik algısı da kaygı dolu ise sınav daha endişe verici bir hal almaktadır.
Sınav Kaygısı
EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) gün geçtikçe pek çok ruhsal alanda, farklı psikolojik rahatsızlıkların çözümünde kullanılmaktadır. EMDR; bireyin yaşadığı olumsuz ve rahatsız edici anıları, göz hareketleri ile duyarsızlaştırıp yeniden işlemesine yardımcı olmaktadır. Dolayısıyla, kişinin bu anılara yeni ve sağlıklı şekilde bakabilmesine yardımcı olmaktadır. Yaşanmış olumsuz deneyimler, tıpkı depresyon, panik atak, yas gibi sınav kaygısında da kişinin olumsuz inançlara saplanmasına, böylece bireyi baş etme mekanizmasını zayıflatmaktadır.
Emdr sayesinde bireyin olumsuz inançlarından kurtulmasına, baş etme mekanizmasını yeniden sağlıklı şekilde yerine getirmesine yardımcı olmaktadır. Danışmanlık süreci, bireyin yaşam hikâyesine, kişilik özelliğine, seanslara düzenli gelmesine vb. birçok farklılıklardan ötürü değişmektedir. Ancak sınav kaygısını EMDR ile daha sağlıklı ve hızlı bir şekilde çalışıldığını klinik tecrübelerimle gözlemlemekteyim. Sınav kaygısına neden olan geçmiş olumsuz yaşantıların, kaygının başlamasına ve devam etmesine neden olan tetikleyicilerin (kaygıyı harekete geçiren faktörlerin) keşfedilmesine ve tüm bu nedenlerin basamak basamak ele alınması, danışanın danışmanı ile bu anıları çalışması, olumsuz anıların olumlu hale gelmesiyle pozitif bakış açısına sahip olmasını sağlamaktadır.
Danışmanlık esnasında, çift yönlü uyaranlar uygulanırken, bazı bilişsel müdahalelerle, kişiye rahatsızlık veren duygu ve düşünceler çalışılarak, kişide yarattığı beden duyumları da ele alınarak bireyi daha az rahatsız eder hale getirilmektedir. Çalışmalar yapılırken, kişide güvenli alan yaratılarak olumlu duyguların, düşüncelerin EMDR ile yeniden işlenerek yerleştirilmesi sağlanmaktadır. Böylelikle, kişinin karşılaşacağı güçlükler karşısında “potansiyelini” kullanma şansı da artmaktadır. Sekiz aşamadan oluşan danışma süreci sayesinde kişide danışmaya geldiklerinde anlatılan olumsuz yaşantıların artık sıkıntı vermeyecek düzeye gelmesidir. Sıkıntı ortadan kalktığında da olumlu düşünceler çift yönlü hareketlerle seansta güçlendirilmektedir. Tüm seansların sonunda bireyler kendilerini daha güvende, huzurlu ve “endişesiz” hissetmektedirler.